Skala diatoniczna

Szczegóły

Odsłony: 1876

Nazwy dźwięków
W pierwszej kolejności poznajemy nazwy dźwięków skali diatonicznej. Jest to siedmiostopniowa skala, w której odległości pomiędzy kolejnymi dźwiękami wynoszą cały ton lub pół tonu. Jej dźwiękom odpowiadają białe klawisze fortepianu.

W dwunastostopniowej skali chromatycznej sąsiednie dźwięki odległe są zawsze o półton. Odpowiada im 12 kolejnych klawiszy fortepianu, zarówno białych, jak i czarnych.

Alfabet muzyczny
Czarne klawisze fortepianu występują w naprzemiennych grupach po dwa i po trzy klawisze. Jeśli znajdziemy dowolną grupę dwóch czarnych klawiszy i naciśniemy biały klawisz znajdujący się bezpośrednio na lewo od niej, będzie to dźwięk C.

Dźwięki, odpowiadające kolejnym białym klawiszom na prawo od C, to:

C, D, E, F, G, A, B[1]

Po dźwięku B następuje znowu dźwięk C, ale o oktawę wyższy od pierwszego.

Bardziej "alfabetycznie" wygląda sekwencja rozpoczynająca się od dźwięku A (biały klawisz pomiędzy drugim a trzecim czarnym klawiszem w dowolnej grupie 3 czarnych klawiszy):

A, B, C, D, E, F, G

Jest to inny rodzaj skali diatonicznej, zwany skalą molową. Różne rodzaje skal molowych zostaną omówione w osobnym rozdziale.

Nazwy sylabowe – solmizacja
W XI wieku włoski mnich benedyktyński Guido z Arezzo wprowadził nazwy nut będące pierwszymi sylabami VIII-wiecznego hymnu do św. Jana Ut queant:

Ut, re, mi, fa, sol, la

Melodia tego hymnu ma tę własność, że każdy kolejny wers zaczyna się o 1 stopień skali diatonicznej wyżej niż poprzedni.